KIZ ÇOCUKLARININ EĞİTİMİ İÇİN UZANAN YARDIM ELİ:ORHUN GÜVEN

Orhun Amca Ünye’nin çok değerli isimlerindendir ve bizim komşumuzdur kendisi. Onun kız çocuklarının eğitimi için yaptıklarını duyduğumda çok gurur duydum. TRT’nin 2014 yılında onunla yaptığı belgesel filmi izledim ve çok etkilendim. O, elini attığı her şeyi yeşerten bir ziraatçi, yaptığı işlerle toplumda iz bırakan örnek bir insan. Binlerce ağaca aşı yapmış, binlerce fidanı toprakla buluşturmuş, bir yandan da ülkenin genç fidanlarını topluma kazandırmak için hayırsever insanlardan toplandığı bursları kız öğrencilerin eğitimine yönlendirmiş.

 Orhun Amca sizi tanıyabilir miyiz? 

5 Nisan 1937 Ünye doğumluyum. 5 kardeşiz babam da Ünye’nin yerli ailelerindendir. Bize lakap olarak yağcılar derlermiş dedelerimiz yağ tüccarıymış zamanında, unutuldu yavaş yavaş tabi bu. Hacıemin oğullarındanız aslında, emin olmak güvenmekten geliyor bu nedenle  güven soyadını almışız. 

Ben Ankara TED’in ilk mezunlarındanım ondan sonra yüksek tahsile gitmedim. Ünye’ye döndükten sonra burada kendi işlerimizle uğraştık, hep ürettim.

BABAM AT SIRTINDA KARDEŞİNİ SİVASA OKULA GÖTÜRÜRDÜ

Güven Çiftliğinde birçok fidan yetiştiren bir ziraatçisiniz ancak sadece fidan yetiştirmiyor kız çocuklarının okumasına vesile oluyor ve onları da yetiştiriyorsunuz. Kızların eğitimi için verdiğiniz bu önem ne zaman ve nasıl başladı?

Çocuk okutma işi rahat 30 senedir bizim ailede vardır. Türkiye’nin çalkantılı yıllarıydı 70’li 80’li yıllar. Çok kabiliyetli çocuklar vardı etrafımızda, büyük ağabeylerimiz vardı. Babam özellikle kardeşini at sırtında Sivas’a götürüp okutmaya başlamış biriydi. Bir kadın, bir anne iyi yetişirse, evlatlarını da çok iyi yetiştirir. Ülkeye dünyaya iyi vatandaş yetiştirmek  istiyorsak kadınların eğitimine önem vermeliyiz.

Benim çocukluğumda Karadeniz’de 3 tane ortaokul vardı.  İstanbul-Şile, Ünye ve Hopa.  Terme’den, Reşadiye’den, Tokat’tan, köylerden, Fatsa’dan, Niksar yani kendi memleketlerinden gelen çocuklar vardı. Ünye’de biz de çocuk okutalım dedik bir ekip kurduk, ağırlıklı olarak kız çocuğu okutmayı kafaya koyduk, iyi ki de yaptık. 

İNCE ELEYİP SIK DOKUMAK LAZIM

Peki burs vereceğiniz kız çocuklarını nasıl seçiyorsunuz ve burs kimlerden sağlanıyor?

Ben hiç üşenmem liseleri gezerim Ünye’de köyden gelen pırıltılı, zeki, maddi durumu iyi olmayan çocukları öğretmenlerine sorar tespit ederim. Burs için gelen çocukların köylerine kadar gider köklerini araştırırım maddi durumları hakkında bilgi sahibi olurum.

Eğitimli bilgili görgülü annenin elinde yetişen çocukların farklı oluyor. Ne yapıp edip köydeki bu çocukları seçmek lazım. Bugün göz ardı edilenlerden bir tanesi bu. O bakımdan müsterihim.  Ben çok arıyorum çok dikkat ediyorum ince eleyip, sık dokuyorum. Eleğin üzerinde olanlara verebiliyorum. Ah olsa da hepsini okutabilsek. yok o kadar imkanımız. Ünye’de çok güzel bu iş ve  hakikaten kendini gizli tutan sağ elin verdiğini sol eline göstermeyen çok güzel insanlar var. Bence gerçek Müslüman terbiyesi bu.  Ve buna dikkat eden insanlar var bunu herkese aşılamak lazım.

TOPLUMA KAZANDIRDIĞI GENÇ FİDANLAR ÇİÇEK AÇIYOR, MEYVE VERİYOR 

Yıllar içerisinde okuttuğunuz kız çocukları ve aileleri ile irtibatınızın  hep devam ettiğini biliyorum. Mesleklerini ellerine almış bu kız çocukları sayesinde köylerdeki zihniyette nasıl bir değişim fark ettiniz?

Dün kızlarının okumasını istemeyen ana babalar dedeler Şimdi kızlarına burs arıyorlar bu çok önemli bir şey.

Köylerdeki pırıltılı kız çocukları okutulduğunda onlar imrenilecek gıpta edilecek çocuklar haline geliyorlar, arkasından gelen nesiller onlara gıpta edip onlar gibi olmak istediklerinde sizler meseleyi halletmiş oluyorsunuz. Siz şehirdeki kızları okutup, köydekileri okutmazsanız eksik yapıyorsunuz işinizi.

Türkiye’nin yapacağı ana işlerden bir tanesi kız çocuğunun okutulması çünkü o anne toplumun ana direği o. Erkeği de o doğuruyor kız çocuğunu da, sağlıklı çocuk yetiştirebilmesi için annenin eğitimli olması şart. Türkiye’de çekilen sıkıntıların özellikle kadınlara yapılan ezanın cefanın ana kaynağı eğitimsiz annelerin elinde büyüyen çocukların yaptığı işler bunlar. Bakın Ünye’nin birçok ücra köylerinde okuyan çocuklar var onları örnek alan diğer nesiller çok farklı duruma geldiler. Türkiye’nin bir 20 sene sonra çok farklı bir yerde olacağını düşünüyorum.

BAŞARILI OLMANIN BİR KAÇ UNSURU VAR

Ben liseleri, okulları geziyorum, böyle pırıltılı çocukları tespit etmek için. başarıda şu unsurlar lazım; zeka, dikkat, iffet, teknik ve metodik çalışmayı bilmek. Başarılı çocuklar farklı oluyor hoca hemen fark ediyor. Bilgisine liyakatına güvendiğim tarafsız hocalar var. Onlara soruyorum ta liseden takip ediyorum. Kendi ailesi okutamayacaksa ailenin müsadesiyle, kimseyi kırmadan kızla konuşuyorum "sen benim kızım ol" diyorum. Onu  ben bir sene okutuyorum bir transkript geliyor süper. Yıllardan beri bana talebe okutan yardımseverler var sonra onlara veriyorum. Her yıl paralarını yolluyorum, kesintiye uğramadan okuyorlar. 

GELECEĞE GÜVENLE YÜRÜYEN KIZLAR

En büyük destekçiniz eşiniz Fatma Hanım bildiğim kadarıyla değil mi? Onun okuttuğunuz kızlarla çok güzel anıları var. Birini dinleyebilir miyiz?

Tabi, tüm bunları tek başıma yapmadım çok büyük bir yardımcım vardı, eşimle birlikte yaptık. Eşim anlatsın etkileyici bir hikayedir bu; “başkaları burs verse de tüm yük bizim evdeydi, çocuklar eve de gelirler ve anlatacaklarını Orhun’un gelmesini beklerken bana anlatırlardı. Kızlar aileleriyle ilgili dertleşirlerdi. İki kız kardeş geldi biri liseyi bitirmiş okuyamamış kızcağız, ağlayarak anlattı. Amcası muhtar, okusun istemiyor, üniversiteyi kazandığı belgeyi yırtıp atmış. O kız bize geldi, kardeşi okusun istiyor. Kız kardeşe burs verildi şimdi O, İngilizce Öğretmeni. 

Bu pırıltılı ve şanslı kız öğrencilerden şu anda öğretim görevlisi olan Nagehan'ın Orhun Güven hakkında söylediklerine kulak verelim.

Orhan amcamla üniversite sınavını kazandığım yıl tanıştım. Hayatımda çok şey değişti. Biz onun kızlarıyız. O, sadece amca değil benim için baba yerinde. Çok umutsuzdum bana Allah'tan ümit kesilmez demişti. Bana hiçbir zaman umutsuz olmamayı öğretti. Benim köyümde okuyan kız çocuğu yoktu ve kızçocuklarını erkenden evlendirirlerdi. Orhan Amca babamı okumam konusunda ikna etti ve maddi açıdan destek olduktan sonra ben de okudum ve umudum arttı. Köyde benden sonra kız çocuklarının okumasına aileler de sıcak bakmaya başladı eğitime önem vermeye başladılar.  Orhan Amca el verdi, onun sayesinde çok mutluyum. Elimizden tuttu. Şimdi ben de öğrencilerimin içindeki enerjiyi açığa çıkarmaya ve ellerinden tutmaya, onlara faydalı olmaya çalışıyorum.